Resuscytacja noworodka

Resuscytacja pochodzi od łacińskiego słowa resuscito — przywracam do świadomości, budzę.

• Pierwsze chwile życia noworodka mają bezpośredni wpływ na jakość życia oraz mogą mieć konsewencje na całe życie człowieka.
• Każdy noworodek ma prawo do resuscytacji przeprowadzonej na właściwym i wysokim poziomie.
• Działania resuscytacyjne mają na celu nie dopuścić do uszkodzenia centralnego układu nerwowego.
• Konieczność resuscytacji po porodzie można przewidzieć w około 70% przypadków. Lekarz prowadzący poród powinien wnikliwie zapoznać się z przedporodowymi i okołoporodowymi czynnikami ryzyka niedotlenienia noworodka.

Resuscytacja noworodka – przyczyny

• wcześniactwo – niedojrzałość układu oddechowego, niedojrzałość układu krążenia oraz niedojrzałość układu nerwowego
• wady rozwojowe – przepuklina przeponowa, ciężka wada serca, torbielowatość płuc, guzy
• niedotlenienie wewnątrzmaciczne oraz niedotlenienie okołoporodowe

Resuscytacja noworodka – przedporodowe czynniki ryzyka

• cukrzyca u matki
• nadciśnienie indukowane ciążą lub nadciśnienie tętnicze
• infekcja u matki
• krwawienie w drugim lub trzecim trymestrze ciąży
• porody przedwczesne w wywiadzie
• wielo lub małowodzie
• ciąża przeterminowana
• ciąża mnoga
• uzależnienia u matki (alkohol, leki, narkotyki)

Resuscytacja noworodka – okołoporodowe czynniki ryzyka

• poród przedwczesny przed 35 tygodniem ciąży
• śródporodowe objawy zagrożenia dobrostanu płodu
• cięcie cesarskie ze wskazań nagłych
• poród kleszczowy lub z użyciem próżnociągu
• nieprawidłowe położenie płodu np. poród pośladkowy
• przedłużający się poród (>24 godzin) i przedłużający się (>2 godzin) drugi okres porodu
• wcześniejsze (> 24 godzin) odejście płynu owodniowego
• podbarwiony smółką płyn owodniowy
• przodujące łożyska i przedwcześnie odklejające się łożysko, zawał łożyska
• wypadnięcie pępowiny, węzeł pępowinowy
• zaburzenia tętna płodu
• stosowanie opioidów u matki (<4 godzin) przed porodem

Resuscytacja noworodka – ocena stanu nowonarodzonego dziecka

• Ocenę stanu noworodka przeprowadza się w 1 i 5 minucie życia. Jednak powszechnie używana punktowa skala Apgar nie jest stosowana do podjęcia decyzji odnośnie resuscytacji.
• Ocena noworodka powinna się rozpocząć natychmiast po urodzeniu. Opiera się ona głównie na trzech następujących objawach: oddech, czynność akcji serca, zabarwienie powłok skórnych.
• Właśnie te trzy objawy są podstawą do oceny i podejmowania decyzji oraz prowadzenia działań resuscytacyjnych. Od właściwej oceny, decyzji i niezwłocznie podjętych sprawnych i właściwych działań resuscytacyjnych zależy skuteczność resuscytacji.

Resuscytacja noworodka

• Resuscytacja noworodka nie jest pojedynczą procedurą stosowaną u wszystkich noworodków, ani też nie jest zbiorem przypadkowych działań.
• Procedura resuscytacji składa się z serii ujednoliconych i następujących po sobie działań. Każdy następujący po sobie krok jest logiczną konsekwencją poprzedniego i opiera się na ocenie stanu noworodka i odpowiedzi na stosowane postępowanie.
• Skuteczność resuscytacji zależy również od właściwego sprzętu a przede wszystkim od sprawnego zespołu przeprowadzającego resuscytację.
• Resuscytacja noworodka – sprzęt niezbędny do resuscytacji stanowisko resuscytacyjne, promiennik ciepła, źródło światła, stoper, stetoskop.

• W przypadku strwierdznie złego stanu urodzeniowego lekarza weryfikuje: nieprawidłowo oddycha lub wystąpił brak oddechu, wiotkość, blady lub siny, tętno niewykrywalne.
• Zespół medyczny przeprowadza resuscytacje krążeniowo – oddechową noworodka, intubację, uciskanie klatki piersiowej, farmakoterapię
• Aby uniknąć problemów metabolicznych spowodowanych oziębieniem natychmiast po porodzie noworodek powinien być umieszczony pod promiennikiem ciepła, osuszony z płynu owodniowego przy pomocy serwet lub specjalnych ciepłych ręczników.
• Szczególnie ważne jest to w przypadku noworodków urodzonych przedwcześnie z małą i ekstremalnie niską masą urodzeniową z powodu cienkości naskórka i bardzo słabo rozwiniętej tkanki podskórnej.
• Zminimalizowanie strat ciepła zwiększa szansę na przeżycie. Pocieranie skóry noworodka ma też znaczenie jako czynnik stymulujący oddychanie.