Sepsa u noworodka

Sepsa u noworodka – posocznica – co to jest?

• Posocznica (tzw. sepsa) jest dla lekarzy wyzwaniem. Posocznica to uogólniona reakcja organizmu na zakażenie. Ma bardzo gwałtowny przebieg, jest trudna do zdiagnozowania i w kilka godzin może doprowadzić do stanu krytycznego oraz śmierci.

Sepsa u noworodka, a błąd medyczny przy porodzie

• Zagrożenie posocznicą u noworodka, zaraz po porodzie może być spowodowane m. in. zbyt długim odpływaniem płynu owodniowego lub brakiem antybiotykoterapii (mimo ewidentnych wskazań).
• Zdarza się tak, że pomimo podwyższonych wykładników infekcji, objawy świadczące o zakażeniu są bagatelizowane.
• Należy pamiętać o tym, że każda infekcja jest dużym zagrożeniem dla zdrowia i życia noworodka.
• Jeżeli wyniki badań są nieprawidłowe to należy je powtórzyć oraz pogłębić diagnostykę.
• Co najważniejsze, lekarze nie powinni dopuścić do zakażenia u noworodka, wdrażając odpowiednie procedury medyczne w czasie porodu.
• W przypadku infekcji u matki, istnieje ryzyko przeniesienia bakterii do organizmu noworodka podczas porodu. W takiej sytuacji musisz liczyć na wiedzę, doświadczenie i profesjonalizm lekarza, który się Tobą opiekuje. Niestety, nie zawsze reakcja jest natychmiastowa.

Sepsa u noworodka – najczęstsze przyczyny błędów medycznych

Do najczęstszych błędów medycznych popełnianych przez lekarz w przypadku diagnozowania sepsy u noworodków zalicza się:

• brak wiedzy i doświadczenia w zakresie rozpoznawania, diagnostyki i leczenia
• ignorowanie stanu zdrowia i lekceważenie objawów zgłaszanych przez rodziców
• nieprawidłowo prowadzona diagnostyka różnicowa (brak gazometrii, parametrów układu krzepnięcia, a przede wszystkim posiewów krwi)
• brak monitorowania dziecka
• brak wzajemnej kontroli postępowania przez kolejnych członków zespołu sprawującego opiekę nad noworodkiem
• błędna klasyfikacja dziecka

Główne czynniki ryzyka popełnienia błędu medycznego w przypadku wystąpienia sepsy

• odkładanie decyzji diagnostycznych i terapeutycznych w czasie
• silny niepokój rodziny o stan zdrowia dziecka – wielokrotne szukanie pomocy
• niespecyficzne objawy odwracające uwagę
• pozorne działania nieprowadzące do poprawy sytuacji zdrowotnej pacjenta (np. wyłącznie leczenie objawowe)
• zrzucanie odpowiedzialności na innych lekarzy
• dodatkowe choroby
• stereotypowe myślenie o niektórych chorobach jako błahych

Sepsa u noworodka – jak rozpoznać posocznicę u dziecka?

Wczesne objawy sepsy są zbliżone do symptomów infekcji dróg oddechowych lub nieżytu żołądkowo-jelitowego. Lekarze mogą mieć problem z rozpoznaniem posocznicy. W momencie, gdy stan zdrowia ulega gwałtownemu pogorszeniu zakażenie najprawdopodobniej przeszło już do krwi.

Świadczą o tym objawy, takie jak:

• wysoka temperatura, powyżej 38,5°C
• dreszcze
• apatia
• osłabiona reakcja na bodźce
• senność
• brak apetytu
• wymioty
• sztywny kark
• Wysypka i wybroczyny
• światłowstręt

Pamiętaj! Jeżeli u Twojego dziecka pojawią się powyższe objawy, jak najszybciej pojedźcie do szpitala. Posocznica rozpoznana wystarczająco wcześnie jest możliwa do wyleczenia.

Sepsa u noworodka – leczenie

• Leczenie posocznicy ( sepsy ) polega na wdrożeniu antybiotykoterapii (w przeciągu kilku godzin od pojawienia się pierwszych objawów).
• Należy podać również płyny, leki nasercowe i przeciwzakrzepowe.
• Najważniejsze jest ustalenie drobnoustroju, który spowodował sepsę. Można to zrobić na podstawie wyniku badania posiewu krwi.
• Prawidłowe rozpoznanie sepsy jest najtrudniejszym momentem, obarczonym dużym ryzykiem błędu. Z uwagi na powszechność tej choroby, standardy obowiązują lekarzy wszystkich specjalności.
• Oprócz wywiadu i pełnego badania fizykalnego, obowiązkiem lekarza jest zlecenie podstawowej diagnostyki, która zwykle obejmuje badania laboratoryjne krwi.
• Chory z objawami ciężkiego zakażenia i podejrzeniem sepsy/wstrząsu septycznego, wstępnie jest diagnozowany i leczony na szpitalnym oddziale ratunkowym.
• Natychmiast po przyjęciu na SOR powinien zostać zlecony pełny panel badań laboratoryjnych krwi: morfologia, biochemia, krzepnięcie, gazometria, badania moczu oraz posiewy krwi.
• Dalsza diagnostyka oparta jest na poszukiwaniu źródła zakażenia: punkcja lędźwiowa, posiew moczu, wymazy ze zmian skórnych, badania obrazowe.
• Niezwłocznie po pobraniu posiewów należy zastosować antybiotykoterapię – odpowiednio w ciągu godziny od przyjęcia na oddział.
• Podstawą terapii jest również zapewnienie odpowiedniej resuscytacji płynowej, pod kontrolą diurezy i parametrów życiowych.
• Pacjent z sepsą (a bezwzględnie z objawami wstrząsu septycznego) musi zostać jak najszybciej skonsultowany przez anestezjologa, aby ocenić wskazania do hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii.
• Dziecko musi być monitorowane, mieć regularnie mierzone parametry życiowe i kontrolowaną diurezę.
• W przypadku pogłębiania się zaburzeń świadomości, rozwoju zaburzeń oddychania lub krążenia należy niezwłocznie wezwać anestezjologa i ocenić wskazania do hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii.